Táo bón là tình trạng trẻ nhỏ thường gặp, có thể nói đây chính là tiếng chuông cảnh báo hệ tiêu hóa đang yếu kém, mất lượng nước, chế độ ăn không đủ chất xơ. Trường hợp trẻ bị táo bón dài ngày có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe cơ thể cũng như gặp trở ngại trong quá trình điều trị
1. Đâu là nguyên nhân khiến cho trẻ bị táo bón?
Có vô vàn nguyên nhân dẫn đến tình trạng táo bón ở trẻ trong đó được chia làm 2 nguyên nhân phổ biến là: nguyên nhân thực thể và nguyên nhân chức năng
Nguyên nhân thực thể gồm các vấn đề về cường giáp, bệnh thần kinh cơ ổ bụng, ở ruột...
● Trẻ bị mắc bệnh cường giáp: Bệnh cường giáp làm giảm hoạt động của cơ ruột cùng với các triệu chứng khác.
● Bệnh phình đại tràng bẩm sinh: Trẻ bị căn bệnh này thường nhẹ cân hơn trẻ bình thường, chúng cũng có thể bị nôn ói và có kích cỡ phân bé hơn. Trẻ mắc bệnh này cần được đưa đi giải phẫu, nếu không sẽ dẫn tới biến chứng căng phình đại tràng nhiễm khuẩn độc, sốc nhiễm trùng, có nguy cơ thủng ruột.
● Bệnh đái tháo đường: Trẻ mắc bệnh đái tháo đường cũng có thể gây táo bón.
● Các bệnh liên quan đến thần kinh cũng có thể là yếu tố gây hiện tượng táo bón nghiêm trọng gồm các bệnh như bại não, chậm phát triển tâm thần hoặc các vấn đề về cột sống. Trẻ bị rối loạn thường gặp vấn đề về vận động gồm những cử động ruột bất thường và mất đi tính phối hợp trong vận động đường ruột.
Nguyên nhân chức năng bao gồm:
● Việc trẻ nín lười đi vệ sinh là nguyên nhân thường bắt gặp nhất. Khi trẻ càng nhịn thì phân ở trong đường ruột càng lâu và to khiến cho trẻ càng gặp trở ngại khi đi ngoài kết quả là trẻ có khả năng mắc chứng táo bón kéo dài.
● Trẻ nhỏ thường mắc tình trạng táo bón nếu như người lớn cho ăn thức ăn đặc một cách đột ngột, nhất là ở những trẻ nhỏ lần đầu tiên ăn thức ăn đặc. Tình trạng táo bón cũng có khả năng xảy ra khi bé cai sữa mẹ. Nguyên do là việc cai sữa đôi khi khiến bé bị mất nguồn cung cấp nước hàng ngày.
● Lượng đạm (protein) trong sữa công thức khác nhau có thể là nguyên nhân gây táo bón ở trẻ nhỏ. Trẻ nhỏ uống sữa bột công thức với lượng đáng kể và bị táo bón thường có phân xanh và cứng.
● Táo bón cũng hay gặp ở những trẻ bị thiếu nước và mất nước, ở hoàn cảnh này cơ thể sẽ hấp thu dung dịch lỏng đến từ bất cứ nơi nào trong cơ thể từ thức ăn, đồ uống kể cả là phân điều đó vô tình lại khiến phân trở nên rắn chắc và khô.
● Bên cạnh đó chế độ ăn uống không có chất xơ cũng gây nên táo bón. Chất xơ từ những loại rau củ, trái cây có vai trò làm gia tăng trọng lượng cho phân, nhờ đó phân trở nên mềm hơn.
2. Dấu hiệu nhận biết trẻ mắc táo bón
Khi trẻ bị táo bón thông thường đều có cảm giác bỏ bữa bởi bụng trẻ lúc này đang bị đầy hơi, khó tiêu, trướng bụng. Điều này kéo dài khiến các chất dinh dưỡng cũng như các vitamin và chất khoáng không được hấp thụ sẽ dẫn đến sự phát triển không đồng đều về thể chất lẫn trí tuệ. Dẫn đến trẻ có thể bị còi xương, suy dinh dưỡng, kém tiêu hóa, lờ đờ, tinh thần xuống sắc.
Một vài trường hợp trẻ táo bón nghiêm trọng thường có những hiện tượng đau ngứa kể cả là máu tươi nằm lẫn trong phân nguyên do của hiện tượng trên là bắt nguồn từ khi phân trở nên khô cứng và to bự làm cọ xát với hậu môn tạo ra các vết nứt trên da xung quanh hậu môn. Thậm chí bệnh sẽ nặng hơn khi các vết nứt đó trở thành những ổ viêm hay áp xe.
Các rối loạn về hệ tiêu hóa chẳng hạn như các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, ruột, đại tràng như bệnh đại tràng, kém hấp thu,... có thể xảy ra do chứng táo bón nặng gây ra.
Đặc biệt khi trẻ cố rặn hay căng thẳng khi không thể đi vệ sinh được sẽ dẫn đến trẻ bị bệnh trĩ. Đây là bệnh gây đau, ngứa ngáy thậm chí có thể làm chảy máu.
> Xem thêm: Trẻ bị táo bón nên ăn gì?
3. Điều trị táo bón ở trẻ
3.1. Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học
Trong chế độ ăn uống dành cho trẻ bị táo bón nặng cần cho trẻ uống đủ nước, ăn nhiều rau. Ngoài ra nên tạo cho trẻ có thói quen thường xuyên đi vệ sinh không được nhịn. Bên cạnh việc bổ sung lượng nước cũng như chất xơ. Cha mẹ cũng cần chú ý:
● Đối với trẻ đang bú mẹ: thì nên cho trẻ bú sữa mẹ do sữa mẹ có chứa đầy đủ thành phần trung hòa chất béo và protein, chất xơ, nước... Nhờ đó giúp cho phân của bé luôn mềm, ngay cả khi các bé không đi vệ sinh trong một hoặc hai ngày.
● Đối với trẻ giai đoạn ăn dặm: Trong thời kỳ tập ăn dặm, các thức ăn như bột sữa, bột ngũ cốc, cháo ngũ cốc... thường thiếu hụt chất xơ. Việc trẻ được cho ăn những thức ăn này sớm trước 6 tháng có thể khiến bé bị táo bón.
● Trẻ lớn hơn: Nên tập cho trẻ có thói quen uống nhiều nước cũng như ăn nhiều rau củ quả và tránh việc nín nhịn đi ngoài để bảo đảm trẻ không bị táo bón.
3.2. Cho trẻ vận động thường xuyên
● Với trẻ sơ sinh thì tập cho các bé những động tác nhẹ nhàng như là các bài tập về tay, chân.
● Với trẻ lớn hơn thì khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời cũng như tham gia các môn thể thao phù hợp với độ tuổi, giảm bớt việc để cho trẻ ngồi quá lâu trước tivi hay điện thoại.
3.3. Đưa trẻ đi khám bác sĩ
Khi gặp những dấu hiệu bất thường ở trẻ như đau đớn nhiều bộ phận hậu môn khi đi ngoài, trĩ, nứt hậu môn kèm theo các hiện tượng như mệt mỏi, sợ lạnh, sụt cân, chán ăn, sốt, đi tiêu lẫn máu... Bố mẹ nên đưa bé đến các cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán cũng như đưa ra hướng điều trị phù hợp.
> Nguồn tham khảo: https://www.friso.com.vn/kinh-nghiem-hay/tre-so-sinh-bi-tao-bon-phai-lam-sao
